Wskazania do implantacji portu naczyniowego.

Tab Two Content

Port naczyniowy ma wiele zalet w porównaniu ze standardowymi krótkoterminowymi dostępami dożylnymi:

zmniejsza ilość wkłuć dożylnych

zapewnia komfort pacjentowi

minimalizuje ryzyko powikłań miejscowych przy podaży leków przeciwnowotworowych

nie ogranicza normalnej aktywności życiowej

zapewnia możliwość pobierania krwi na badania

skraca czas pobytu w szpitalu podczas kolejnych kursów chemioterapii

umożliwia zastosowanie terapii onkologicznej w warunkach domowych

Port naczyniowy wskazany jest dla każdego pacjenta, w celu poprawy jego komfortu i bezpieczeństwa w trakcie leczenia systemowego chemioterapią dożylną. Liczne zalety prowadzenia leczenia z użyciem portu naczyniowego pomagają choremu przejść przez proces terapeutyczny w możliwie najbezpieczniejszy i najwygodniejszy sposób. Najlepszym momentem na implantację portu naczyniowego jest okres przed rozpoczęciem pierwszego kursu chemioterapii, ze względu na optymalny stan ogólny pacjenta. Założenie portu w tym okresie minimalizuje również ilość niepotrzebnych wkłuć dożylnych i możliwych powikłań podaży chemioterapeutyków. Należy jednak pamiętać, że port naczyniowy może zostać założony na każdym etapie leczenia systemowego z korzyścią dla pacjenta.

Przeciwwskazania do zabiegu implantacji portu naczyniowego.

Nie ma istotnych przeciwskazań do założenia portu naczyniowego. Zabiegu implantacji nie powinno się przeprowadzać
w okresie czynnej infekcji oraz gdy występują zmiany skórne okolicy szyi i klatki piersiowej. Pacjenci przyjmujący leki zaburzające krzepnięcie krwi powinni je odstawić po konsultacji z lekarzem prowadzącym.

Tab Six Content

Jak wygląda zabieg implantacji portu naczyniowego?

Tab Three Content

Implantację portu naczyniowego przeprowadza się w warunkach sterylnych sali zabiegowej. Najczęstszym miejscem implantacji jest okolica podobojczykowa z wprowadzeniem cewnika do naczynia przez żyłę szyjną wewnętrzną biegnącą w okolicy szyi. Zabieg wykonywany jest pod kontrolą USG celem eliminacji powikłań wczesnych.

Pacjent w trakcie zabiegu przebywa w pozycji na plecach, z kończynami górnymi ułożonymi wzdłuż ciała. Implantację wykonuje lekarz anestezjolog wraz z pielęgniarką zabiegową (operacyjną lub anestezjologiczną).

Zabieg wykonuje się w znieczuleniu miejscowym/nasiękowym, czyli przez podanie leków miejscowo znieczulających w miejscu przeprowadzenia implantacji. Leki te powodują, że pacjent nie czuje bólu związanego z procedurą implantacji. Zachowane zostaje czucie dotyku. Możliwe jest zastosowanie płytkiej sedacji dożylnej (snu) przez wkłucie dożylne obwodowe - wenflon, w obecności pielęgniarki anestezjologicznej. Chory otrzymuje również przed zabiegiem dożylną profilaktykę antybiotykową.

Po umyciu chirurgicznym okolicy szyi i okolicy podobojczykowej okrywa się miejsce implantacji sterylnym obłożeniem. W tak przygotowanej okolicy wykonuje się znieczulenie miejscowe/nasiękowe. Następnie, pod kontrolą USG wykonuje się nakłucie żyły, do której wprowadza się cienki drucik torujący drogę dla właściwego cewnika portu naczyniowego.
W okolicy podobojczykowej nacina się skórę (3-4 cm) celem wytworzenia kieszeni dla komory portu. Kieszeń ma średnicy około 3 cm. Komorę portu mocuje się do tkanek nicią chirurgiczną, która stabilizuje jego położenie. Następnie pod skórą od kieszeni portu do miejsca wkłucia do żyły tworzy się przy pomocy specjalnego narzędzia kanał na cewnik portu naczyniowego. Cewnik pozostaje umieszczony pod skórą okolicy szyi. Następnie wprowadza się cewnik po wcześniej umieszczonym druciku do właściwego naczynia żylnego - żyła główna górna wpadająca do prawego przedsionka serca. Po połączeniu wszystkich elementów portu wykonuje się test sprawdzający działanie portu. Następnie zaszywa się kieszeń komory portu szwami podskórnymi i skórnymi (około 3 - 4 szwy). W miejscu nakłucia żyły na szyi zakłada się jeden szew.

Całość zabezpiecza się opatrunkiem. Pacjent bezpośrednio po zabiegu może wstać i udać się do przebieralni.

Tab Four Content

Powikłania po zabiegu implantacji portu naczyniowego.

Implantacja portu naczyniowego jak każda procedura medczyna obarczona jest ryzykiem wystąpienia pewnych powikłań. Doświadczenie zespołu lekarskiego oraz nowoczesny sprzęt pomagają w znacznym stopniu to ryzyko zniwelować. Do typowych powikłań należą:

nakłucie tętnicy – powikłanie wynikające z bezpośredniego sąsiedztwa naczyń. Zastosowanie aparatu USG podczas operacji niweluje taką ewentualność.

odma opłucnowa – nakłucie jamy opłucnowej  w trakcie kaniulacji żyły szyjnej. Zastosowanie aparatu USG podczas implantacji portu znacząco redukuje ryzyko wystąpinia odmy opłucnowej. W przypadku gdy do takiego powikłania dojdzie jest ono szybko rozpoznawane dzięki diagnostyce ultrasonograficznej i radiologicznej. Wdrażane jest wówczas odpowiednie leczenie.

krwiak w miejscu wkłucia – w niektórych przypadkach dochodzi do wynaczynienia krwi w okolicy wkłucia. W większości przypadków jest to powikłanie łagodne.

zator powietrzny – groźne ale niezwykle rzadkie powikłanie przy prawidłowo przeprowadzonej procedurze. Polega na dostaniu się do krwiobiegu pęcherzyków powietrza.

niewłaściwe umiejscowienie cewnika – położenie cewnika inne niż w żyle centralnej. Zastosowanie aparatu USG oraz kontrola radiologiczna po założeniu portu naczyniowego niwelują taką możliwość.

Tab Five Content

Przygotowanie do zabiegu.

Zabieg implantacji portu naczyniowego jest wykonywany w znieczuleniu miejscowym. Nie wymaga od pacjenta specjalnego przygotowania. Poniżej przedstawiamy proste reguły, których należy przestrzegać przed wizytą implantacyjną.

Musisz posiadać przy sobie świeże wyniki morfologii krwi obwodowej (z rozmazem) oraz układu krzepnięcia (PT, APTT, INR). Jeżeli przechodzisz czynną infekcje skontaktuj się z ośrodkiem implantacyjnym, infekcja jest przeciwwskazaniem do wszczepienia portu naczyniowego. Jeżeli masz zmiany w okolicy szyi i podobojczyka skontaktuj się z ośrodkiem implantacyjnym.

W dniu zabiegu nie musisz być na czczo. Zjedz lekkie śniadanie i do 2 godzin przed wizytą pij duże ilości wody. Jeżeli przyjmujesz na stałe leki zaburzające krzepliwość krwi to ich dawkowanie musi być zmodyfikowane przed zabiegiem.
W tym celu skontaktuj się ze swoim lekarzem prowadzącym. Pozostałe leki przepisane przez lekarza przyjmij normalnie o stałej porze.

Na zabieg ubierz luźne ubranie, aby po zabiegu nie drażnić okolicy wszczepionego portu.

Pobranie i wypełnienie dokumentów
Dokumenty zamieszczone na naszej stronie internetowej tj. zgoda na zabieg implantacji portu naczyniowego oraz karta oceny stanu zdrowia AnesteCare CARD są niezbędnymi elementami przygotowań i kwalifikacji do zaplanowanych zabiegów. Zachęcamy do wcześniejszego wypełnienia dokumentów – skróci to czas kwalifikacji w dniu zabiegu i pozwoli nam bezpieczniej przygotować Cię do zabiegu.
Skrupulatne zapoznanie się z treścią dokumentów i wypełnienie pozwoli na rzetelne przygotowanie do zabiegu, przemyślenie w gronie najbliższych wszelkich pytań do lekarza przed zabiegiem, poznanie pewnych terminologii medycznych ułatwiających dalszą komunikację z personelem medycznym.
Dokumenty możesz pobrać na swój komputer z strony rezerwacji wizyty, a następnie wydrukuj i wypełnij.

Tab Five Content

Dzień po zabiegu implantacji portu naczyniowego.

Po wykonanym zabiegu implantacji portu pacjent otrzymuje paszport – dokument potwierdzający rodzaj zastosowanego portu i informację czy jest przystosowany do podawania kontrastu pod wysokim ciśnieniem – oraz książeczkę obserwacji i obsługi zaimplantowanego portu naczyniowego.

Do nakłuwania portów należy używać wyłącznie specjalnych igieł Hubera zakończonych szlifem łyżeczkowym.
W przypadku, gdy port naczyniowy nie jest używany  wymaga regularnego płukania  roztworem soli fizjologicznej zgodnie z zaleceniami producenta.

W dniu wszczepienia portu naczyniowego, w chwili ustąpienia znieczulenia miejscowego, może pojawić się ból w miejscu implantacji portu. Zalecane jest wówczas przyjęcie preparatów:  Pyralgin 1000 mg co 8 godzin (jeżeli nie ma uczuleń), Paracetamol  1000 mg co 6-8 godzin, Ibuprofen 400 mg co 8 godzin.

Po założeniu portu należy zgłosić się w ciągu 10-14 dni do ośrodka implantującego port naczyniowy, w celu zdjęcia szwów.

Tab Five Content

Pielęgnacja i higiena miejsca implantacji.

Pielęgnacja okolicy portu naczyniowego związana jest z wykonywaniem opatrunków. Od drugiego dnia, od wykonania zabiegu, przez pierwszy tydzień należy codziennie zmieniać opatrunki w okolicy i nad portem. Miejscowo do odkażania należy stosować Octenidynę i przyklejać jałowy opatrunek na suchą skórę. Po okresie operacyjnym można brać tylko
i wyłącznie prysznic – zakazane jest długotrwałe namaczanie miejsca zaimplantowanego portu. Jeżeli w porcie znajduje się igła należy zachować szczególną ostrożność – nie wolno zmoczyć opatrunku.Inne zalecenia i przeciwwskazania.

Zwracamy uwagę aby nie uciskać, bądź nie ocierać miejsca gdzie jest umieszczona komora portu oraz gdzie przebiega cewnik naczyniowy (przez bieliznę, szelki, paski od torebek lub plecaka, pasy bezpieczeństwa itp.). Uwaga – zabieg implantacji portu nie zwalnia z obowiązku zapinania pasów bezpieczeństwa. Skórę nad komorą portu należy chronić przed promieniami słonecznymi – odzieżą lub  kremami z filtrem UV.  Zalecane jest też stosowanie kremów natłuszczających i odżywczych. Należy unikać napięcia tkanek nad komorą portu, niewskazany jest wysiłek dotyczący uruchomienia mięśni klatki piersiowej.